Wet en regelgeving

Wanneer je als organisatie werkt met vrijwilligers dan heb je te maken met wet en regelgeving.

Arbowetgeving

Net als werknemers in loondienst hebben vrijwilligers recht op veilige en gezonde werkomstandigheden. Hoewel niet alle Arbo verplichtingen op vrijwilligers van toepassing zijn, heb je als organisatie een verantwoordelijkheid voor de risico’s voor de gezondheid en veiligheid van vrijwilligers. Je hebt als organisatie een aantal maatregelen te nemen. In artikel 9.5a van het Arbobesluit (zie www.overheid.nl) staat aangegeven welke artikelen uit de Arbo-wet en het Arbobesluit van toepassing zijn op organisaties die met vrijwilligers werken. 

De volgende algemene verplichtingen uit de Arbo wetgeving gelden ook voor organisaties waar vrijwilligers werken:

·        Voorkomen van ongevallen met gevaarlijke stoffen

·        Voorlichting en instructies over gevaarlijke situaties en hoe die te voorkomen

·        Melding van ongevallen aan de Arbeidsinspectie en registratie van ongevallen in een lijst van ongevallen

·        De verantwoordelijkheid voor derden op het terrein of in het gebouw van de vrijwilligersorganisatie

·        Een aantal verplichtingen voor werknemers (en dus ook vrijwilligers) zoals het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen

·        Verplichtingen over certificatie (bijv. een duikcertificaat voor duikersverenigingen), de mogelijkheden voor de Arbeidsinspectie om in te grijpen (bijv. een eis tot naleving geven) en de mogelijkheid tot het opleggen van een bestuurlijke boete gelden ook voor organisaties met vrijwilligers

Waar ben je van vrijgesteld als organisatie die met vrijwilligers werkt?

Je hoeft als organisatie voor je vrijwilligers geen contract af te sluiten met een arbodienst. Het is ook niet verplicht om voor risico’s tijdens het werk een RI&E (Risico Inventarisatie en Evaluatie) en plan van aanpak op te stellen.

Vrijwilligerswerk en leeftijd

Voor een vrijwilliger jonger dan 18 jaar, gelden dezelfde regels als voor betaald werk voor jongeren onder de 18. Vrijwilligers onder de 18 jaar horen in de ARBO wetgeving tot de kwetsbare groepen. Daarom gelden voor hen de arbowet en de Arbeidstijdenwet. Vrijwilligerswerk waaraan voor jongere vrijwilligers specifieke gevaren verbonden zijn, mag alleen door jongeren gedaan worden onder deskundig toezicht. Ook is de organisatie verplicht om, aangepast op de leeftijd, voorlichting te geven over de risico’s van het vrijwilligerswerk binnen de organisatie. Een aantal werkzaamheden zijn voor jongeren verboden. Het gaat dan om werkzaamheden onder hoge luchtdruk zoals bij duiken, een hoge geluidsbelasting (boven 85dB(A)),

schadelijke straling en schadelijke trillingen zie Veilige arbeidsomstandigheden voor vrijwilligers.

Maximum leeftijd

Er is geen wettelijke maximum leeftijd voor het doen van vrijwilligerswerk. Daardoor wordt er in de praktijk door organisaties verschillend meer omgegaan. Er zijn organisaties waar de maximum leeftijd geldt, bijvoorbeeld 75 jaar. Een argument kan zijn dat verzekeraars leeftijdsgrenzen gebruiken die de organisatie moet volgen om ervoor te zorgen dat de vrijwilliger verzekerd is. Het kan ook zijn en dat mag ook, dat een organisatie geen maximum leeftijdgrens kent en per individu beoordeelt of inzet als vrijwilliger mogelijk en wenselijk is.