Per 1 juli 2021 gaat de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (WBTR) in werking. Deze wet geldt voor alle verenigingen en stichtingen en is bedoeld om wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, misbruik van positie en andere ongewenste activiteiten binnen besturen te voorkomen.
Belangrijkste punten van de nieuwe wet
- De taakvervulling van bestuurders: uitvoering en toezicht moeten gescheiden worden (monistisch bestuur: uitvoerende en niet uitvoerende bestuurders);
- Meervoudig stemrecht: Een bestuurslid of toezichthouder mag niet meer stemmen uitbrengen dan de anderen samen. Hij of zij mag dus niet in de gelegenheid zijn alle anderen te ‘overrulen’.
- Belet of ontstentenis van een bestuurder/commissaris: Verplicht in statuten opnemen wat er gebeurt bij belet of ontstentenis van een bestuurder/commissaris; (belet of ontstentenis betekent bij afwezigheid a.g.v. ziekte, schorsing, ontslag of overlijden)
- Regeling over tegenstrijdige belangen: Bestuurder met persoonlijk belang mag niet deelnemen aan besluitvorming over betreffend onderwerp.
- Aansprakelijkheid: Bij failliet gaan van een vereniging of stichting, kunnen bestuurders die hun taak onbehoorlijk hebben vervuld daarvoor hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld
De wet bevat veel meer onderdelen dan alleen de hierboven genoemde punten. Het NOV (vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk) heeft een checklist voor besturen gemaakt om te zien waaraan zij moeten voldoen binnen de nieuwe wet.
Gevolgen voor statuten
Of de statuten gewijzigd moeten worden hangt af van hoe het bestuur en het toezicht op het bestuur binnen een organisatie is vormgegeven en wat in de statuten staat. Wanneer het noodzakelijk is dat de statuten moeten worden aangepast, hoeft dat niet voor 1 juli te gebeuren. Bij een eerst volgende statutenwijziging kunnen deze aangepast worden aan de WBTR. Wel zal voordat de wet op 1 juli 2021 ingaat in het bestuur van de vereniging of stichting besproken moeten zijn wat integer besturen inhoudt en hoe jullie als bestuurd de afspraken daarover vast gaan leggen. De termijn om de statuten daadwerkelijk aan te passen is 5 jaar.
Stappenplan
Om je te helpen de zaken goed te regelen en vast te leggen heeft het IVBB (Instituut voor Verenigingen, Branches en Beroepen) een WBTR-stappenplan ontwikkeld. Dit online stappenplan is een hulpmiddel dat je langs alle eisen van de WBTR leidt en aangeeft hoe je het beste aan de wet kunt voldoen. Ook is er een juridische helpdesk.
Meer weten over de inhoud van het stappenplan? Er worden gratis webinars over dit stappenplan gegeven. Vrijwilligerspunt Weststellingwerf is via het NOV aangesloten bij IVBB als koepelorganisatie, waardoor verenigingen en stichtingen uit gemeente Weststellingwerf met 50% korting het stappenplan kunnen doorlopen en gebruik kunnen maken van de juridische helpdesk. De kosten bedragen incl. korting 120 euro per jaar. Gebruik voor korting op het stappenplan de kortingscode NOV50.